Tag: poezja

Odkryłem Miłosza, tak dla siebie, europejskiej tożsamości i dla bloga

Lektury szkolne dają ogólną informację, że coś jest. Może wtedy, w czasach szkolnych, nie jest moment odpowiedni, może czasu nie ma na wgłębienie – bo jest tylko zaliczanie? Coś w pamięci zostaje, ale na odkrycie trzeba poczekać. Z bagażem doświadczeń widać więcej i czuć można znacznie głębiej.

A dzisiaj rano odkryłem Czesława Miłosza. Dojrzewało to jakiś czas, aż czytając wkładkę do Tygodnika Powszechnego, poświęconą Miłoszowi i jego twórczości, odkryłem, że u Miłosza znajdę odpowiedź na nurtujące mnie pytania. W poniedziałek pobiegnę do biblioteki…

"Wiedzieć i nie mówić:

tak się zapomina.

Co jest wymówione, wzmacnia się.

Co nie jest wymówione, zmierza do nieistnienia."

Warto więc pisać tego bloga, rozmyślać pisaniem w każdej postaci, w tym tej papierowej. Ale wracam do Miłosza. Od jakiegoś czasu w radiowej dwójce czytają "Dolinę Issy", te fragmenty oczarowały mnie. Zapragnałem sam przeczytać całość. W czasie najbliższego urlopu wybieram się do Wilna, a podróż planowana jest już od roku. To będzie trochę podróż sentymentalna, z rodzinnymi spotkaniami (podbudowane genealogicznymi i historycznymi materiałami), ale i turystyczno-rekreacyjna. I w końcu u Miłosza znalazłem wątem "tkanki łącznej", międzykulturowego tworzenia pogranicza, ślady Rzeczypospolitej Obojga Narodów. I nagle inaczej odniosłem się do niemieckojęzycznych Warmiaków, Mazurów czy nawet Ślązaków. Trzeba czasem spojrzeć gdzieś dalej, by zobaczyć lepiej, to co pod nogami.

Odkryłem Miłosza z kresowego sentymentu i tęsknoty za Wileńszczyzną. Ale odkryłem dla zrozumienia współczesnej i przyszłej mojej europejskości.

Czuję, że Miłosz umocni moją wamińskość. Na tym polega uniwersalizm. Globalizm łączy się z lokalnością (globlokalizm).

Poezja jest jak abstrakt naukowy

RSCN7997

Poezja jest próbą zwięzłego opisania rzeczywistości. Jest więc niczym abstrakt (streszczenie) w publikacji naukowej. Abstrakt jest tylko syntetycznym skrótem całości, niejako zwiastunem zachęcającym do przeczytania całości. Szczegóły znajdują się w obszerniejszym artykule (pracy naukowej). Trzeba więc włożyć wysiłek i przeczytać oraz zrozumieć całość, tego co autor publikacji naukowej chce zakomunikować.

Poezja jest skrótem, symbolem. Trzeba spróbować odczytać te symbole, aby zrozumieć co poeta miał na myśli (co chciał zakomunikować). Trzeba więc włożyć wysiłek w próbę odkodowania treści. Poezja jest jednak mniej dokładna. Tak przynajmniej wydaje się naukowcom. Ale do zrozumienia kodu poetyckiego trzeba treningu i zrozumienia języka poezji, zrozumienia kontekstu kulturowego i czasu, zrozumienia specyfiki języka i przenośni, symbolów. W gruncie rzeczy tak samo jest z pracą naukową – tam też jest specyficzny język. Nie da się zrozumieć publikacji naukowej bez treningu i nauczenia się zarówno specyficznego języka jak i specyficznej metodologii.

Poeci i naukowcy opisują to samo lecz różnymi językami. Potrzeba uczenia się „języków obcych” aby poeci i naukowcy wzajemnie się rozumieli. To nie sa dwa odrębne i nieprzystawalne światy.

Poezja to nie jest rym i rytm, lecz zestawianie symboli (kodowanie treści poprzez symboliczny język). Kiedyś, gdy głównym sposobem przekazywania poezji było zapamiętywanie i recytowanie, ważny był rytm i rym – bo one właśnie były elementami mnemotechniki (utrwalenia). Współcześnie, gdy łatwo zapisać i odczytać słowa, w poezji rytm i rym mają mniejsze znaczenie. Częściej wiersze czytamy niż słuchamy czy deklamujemy.

Tak więc poezja to treść a nie forma. Podobnie jest z nauką – najważniejsza jest treść komunikatu a nie jego forma. Najtrwalsze są publikacje, które mają i treść wartościową i formę piękną (modną).

Bioróżnorodność opisywać można językiem poezji, poszukując kwintesencji i zrozumienia, jak i badaniami naukowymi. Bo przecież nie o proste tylko fakty chodzi ale i o zrozumienie, poszukiwanie sensu.